MAVİ LADİN SAKSILI

SAKSILI MAVİ LADİN İLE İLGİLİ RESİMLER DETAY BÖKÜMÜNDEDİR. SAKSILI MAVİ LADİN KAPTAN KABA REPİKAJ(BOYLU-FORMLU FİDAN ÜRETİMİ): Günümüzde park ve bahçe tanzimi amacıyla piyasad

Bu dönemlerde sadece kaplı fidanların dikilebilmesinden dolayı bu tip fidanlara talep yoğunlaşmakta ve kaplı fidanların önemi her geçen gün artmaktadır. Mavi Ladin fidanı üretiminin de ekonomik olarak geri dönüşümü de bu çalışmalarla başlar. Yıl geçtikçe değerine değer katar. Kaplı fidan üretiminde çok değişik kaplar kullanılabilir. Kaplı  saksı, sepet, teneke, polietilen torbalar gibi.
Kaplı fidanların üretilmesi ve pazarlanması süresinde çıplak köklü fidana göre avantajları vardır.
Bunlar;

1. Ekim yolu ile elde edilmiş fidanların bir kısmı bu işlem için kullanılabileceği için tekrar bir fidan satın alma maliyeti olmaz.
2. Kaplı fidanın dağıtım mevsimi uzundur. Farklı mevsim özelliklerini taşıyan yerlere, farklı zaman dilimlerinde taşınması ve dikilmesi mümkündür.
3. Kaplı olarak üretilen fidanlarla yılın her mevsiminde peyzaj amaçlı dikim yapılabilir.
4. Kaplı fidanlar her mevsimde iyi bir şekilde sergilenip satışa sunulabilirler. 

Kaplı fidan üretiminde dikkat edilmesi gerekenler aşağıda maddeler halinde sıralanmıştır.

1. Kaplarda uzun süre kalmış fidanlarda, kap değiştirmede gecikildiği takdirde kabın şekline ve büyüklüğüne bağlı olarak çeşitli kök deformasyonları olabilir. Özellikle kök dönmeleri sonucunda kökler  kap ve saksı etrafında dairevi olarak dolanır. Kuş yuvası veya yumak kök oluşumu dediğimiz durumlarla karşılaşılabilir. Böyle fidanların dikildikleri yerde normal ve derin kök oluşturması çok zordur. Kuş yuvası veya yumak kök oluşumu kesildiğinde, kök gövde dengesi bozulacağından, dikimin başarı şansı azalır. Kaplı fidanlarda kök deformasyonu olmaması için, fidanlar kaplarda fazla bekletilmemeli ve zamanında daha büyük kaplara (35*35,40*40,45*45 polietilen büyük torbalar, teneke, saksı,sepet(28*30,5,28*36,5), çuval vb gibi.) alınarak değerlendirilmelidir.
2. Kaplı fidanlar topraktan rutubet alamayarak tamamen yapay sulamaya bağlı kalır. Kök gelişiminin kabın büyüklüğüne ve şekline bağlı olarak sınırlanması, daha sık ve zorunlu kap değiştirme işlemlerini gerektirir.
3. Kaplı fidanlarda sulama ve gübreleme ortamda zamanla tuz birikmesine sebep olabilir. Tuz birikiminin yıkanması ve uzaklaştırılması güç olup; fazla suyun iyi ve itinalı olarak drenejının sağlanması gerekmektedir.
4. Estetik olmayan kaplar pazarlamada müşteri üzerinde cezp edici etki yapmaz. Bu nedenle görüntüsü çirkin ve fidanın çıkarılması pratik olmayan kaplar tercih edilmemelidir.

Kaplı fidan üretiminde dikkat edilmesi gereken hususlar ise;

1. Yetişme ortamının su kaybının  daha kolay ve çabuk olması nedeniyle sulamada dikkatli davranılmalı, sürekli kontrol edilmelidir.(yağmurlama ve damlama )
2. Kap ebatı ve şekli seçilirken kapta üretilecek  fidanın kapta kalma süresi dikkate alınmalıdır.
3. Kap şeklinin fidanın büyümesi döneminde kök yapısı üzerinde olumsuz etki yapmayacak şekilde seçilmesi gerekir.
4. Kaplı fidan üretiminde kullanılacak materyalin yani tüp harcının fidanın sağlıklı büyümesini sağlayacak özellikte olması gerekir.

Kaplara konulacak yetişme ortamı materyali köklenmeye büyük ölçüde etki edeceğinden; iyi ve kaliteli bir yetiştirme ortamı kaplı fidan kalitesini yükseltir.
Kaplı fidanda yetişme ortamının öncelikle bitkiyi dik tutacak yoğunlukta olması gerekir. Açık alanda yetişen fidanlarda kökler bu fonksiyonunu gerçekleştirebilecek miktarda toprakta yayılırlar, yani gerekli olan kök yayılışı için bir sınır yoktur. Kaplı fidanlarda ise bu alan kabın hacmi ile sınırlıdır. Bu nedenle yetişme ortamı fidanları taşıyabilecek yoğunluk ve ağırlıkta olmalıdır. Boylu fidanların taşıyıcı tel veya sırık gibi araçlarla takviye edilmesi halinde orta yoğunluktaki ortamlar kök gelişmesinin daha hızlı ve iyi olması nedeniyle tercih edilebilir.
Kaplı fidan üretiminde daha büyük olan kap yetişme ortamı ile doldurulacak, fidan kabından toprağı dağıtılmadan çıkarılacak, kök tuvaleti yapılacak yeni kaba repikajı yapılacaktır. Daha sonra bol suyla sulama yapılacaktır.  Kaplara repikaj edilmiş fidanlar açık alanda kapta veya kabı ile toprağa gömülmek sureti ile (toprakta kaplı repikaj) boylandırmaya bırakılır. Toprağa fidanlar çuvalla,polietilen büyük torbalarla, saksı veya sepet ile gömülebilir. Son zamanlarda boylu-kaplı fidan üretiminde sepet tercih edilmektedir. Toprağa dikilecek kaplı fidanlara verilecek aralık-mesafe fidanın boy-yaş durumuna ve söküleceği yaşa göre üretici tarafından ayarlanmalıdır. Fidanın rahatça gelişebilmesi için 0,80x1,20 m veya 1,0x1,20 m gibi aralıklarla dikilmesi uygun olur.
Mavi Ladin için optimal yetişme ortamlarında bolu-kaplı fidan üretimini  3 kademeye ayırabiliriz.
1- Çıplak köklü fidanların 2+1,2+2 yaşlı küçük torbalarda (20*25,25*30)  üretimi
2+1 yaşlı fidanın boyu 15-30 cm, 2+2 yaşlı fidanın boyu 25-40 cm olabilmektedir.
2- 2. kademede yetiştirilen fidanların biraz daha boylandırılması için işlemdir.2+3,2+4 yaşlı 30*35,35*40) büyük torbalarda üretimi
2+3 yaşlı fidanın boyu 40-60 cm,2+4 yaşlı fidanın boyu 60-90 cm olabilmektedir.
3- 2,3 kademede yetiştirilen fidanların daha da  boylandırılması için 40*45,45*50 polietilen torba, çuval, sepet gibi kaplara alınmasıdır. Ortalama 2+5 yaşlı fidanın 100-120 cm, 2+6 yaşlı fidanın 125-160 cm,2+7 yaşlı fidanın 160-200 cm, 2+8 yaşlı fidanın 190-230 cm arasında boylar sahip olabilmektedir. Yaklaşık 10 yılda kap değişimi ile ortalama 2 metre boya ulaşabilir. Uygulama herhangi bir kademede kesilebilir. Kademe 2 yıldan fazla olmamalıdır.
2.2.3- AŞILI MAVİ LADİN FİDANI ÜRETİMİ:
Aşı kıymetli,yüksek vasıflı türler elde etmek amacıyla yapılmaktadır. Mavi Ladin üretiminde esas olan üretim aşı ile üretimdir. Ancak bu konuda alt yapı ve bilgi düzeyi yetersiz kaldığından tohumla üretim tercih edilmelidir. Aşı çalışmaları Mavi Ladinlerde istenilen mavi renge sahip bireyler elde etmek için tercih edilir. Özellikle son yıllarda “Hoopsii” aşılı Mavi Ladinler çok önem kazanmıştır. Çoğunlukla yurtdışından ithal edilen bu tür fidanların kendi üreticimiz tarafından üretilip yurtiçi piyasamıza sunulması hem üretici hem de milli ekonomi için faydalıdır. Aşılı (Hoopsi) 100-130 cm boyundaki bir Mavi Ladin fidanı piyasada 300 TL satılmaktadır. Çıplak köklü fidan üretimi (piyasada 2+0 yaşlı çıplak köklü Mavi ladin 0,5-1 TL)yerine üreticimizi aşılı boylu-formlu Mavi Ladin üreticisi yapmaya dolayısıyla ekonomik açıdan daha fazla kazanç elde etmeye, milli servetimizin yurtdışı yerine yurt içinde kalmasını sağlamak için  aşılı formlu Mavi ladin üretimine ağırlık verilmelidir.
Aşı ile üretimde dikkat edilmesi gereke hususlar sırasıyla;

1. Aşılanacak altlık fidanlar genç,sağlıklı ve aşı kalemine uygun türde olmalıdır.
2. Altlık fidanların kap çapı 10 cm, yüksekliği 20-30 cm olmalıdır. Yaşları 2+1,2+2 ve 2+3 yaşlı kaplı tohumdan yetişmiş Mavi Ladinlere aşı yapmak başarı oranını yükseltecektir.
3. Aşılar, altlık fidanın son yıl sürgününe yapıldığından, seçilen fidanlarda son yıl sürgünü kalınlığı, alınacak aşı kalemi kalınlığına uygun olmalıdır.
4. Aşı kalemi alma işlemi sürgünlerin hemen uyanmasından hemen önce gerçekleştirilmelidir. Aşı kalemi alınacak ağacın tepe sürgününün altından başlanarak aşıya elverişli olan uç sürgünleri ile yıllık büyüme boğumundan çıkan son yılın yan sürgünlerinden iyileri tek tek kesilerek alınmalıdır. Aşı kalemi olarak daldan kesilecek sürgün ucu sadece aşı kalemi olarak kullanılacak boyda yani 10-12 cm olmalıdır.
5.  Aşı kalemleri rüzgarsız ve yağışsız bir havada alınmalıdır. Aşı kalemlerinin saklanacağı dolapların iç sıcaklığı +3 ve +4 dereceye ayarlanmalıdır.
6. Aşılama öncesi aşı merkezi sera ısısı +20-25 dereceye yükseltilerek altlık fidanların 15-20 günde uyanması sağlanır.
7. Aşı çalışmasında altlık sürgünlerinin 1-2 cm uzadığında kullanılması uygundur.
8.  Henüz latent halindeki aşı kalemleri 5-6 cm boyunda kesilerek uç tomurcuk çevresinde yaklaşık 4-8 çift iğne yaprak kalacak şekilde diğer yapraklar uzaklaştırılmalıdır. Kalemler ibrelerin 7-8 mm altında keskin bir acı bıçağı ile bir seferde düşey olarak kesilmelidir.
9. Aşı bıçakları birkaç aşıda alkollü pamuk ile silinerek reçine vb gibi kirler temizlenmeli ve kesme sırasında düzün yüzeyin elde edilmesi bakımından, bıçakların sık sık bilenmesine özen gösterilmelidir.  
10. Aşı kalemi ile altlığın son yılı sürgüne ait kambiyumlarının sıkı bir şekilde birbirleri ile çakışması sağlanmalıdır. Altlık fidan ile aşı kaleminin kalınlığının aynı olmasına dikkat edilmelidir. Kambiyum bölgelerinin yalnız küçük bir kısmının çalışarak kaynaşması durumunda aşı tutmuş gibi görünebilir, fakat kalem sürdükten sonra gelişen sürgüne gerekli besin ve su ihtiyacının sağlanamaması , bir süre sonra aşılı fidan ölümlerine neden olabilir.